عرفی شیرازی 

 
جمال‏الدین محمد متخلص به عرفى از شاعران معروف قرن دهم در شیراز به دنیا آمد و در زادگاهش به تحصیل علم و دانش پرداخته، و به قدر توان در موسیقى و خط نسخ مهارت بدست آورد. از جوانى به سرودن شعر تمایل داشت، دیرى نپایید كه در شیراز شهرت یافت و به محافل ادبى آن شهر، چون محفل ادبى كه در دكان طراحى میرمحمود طرحى شیرازى برگزار مى‏شد، راه پیدا كرد و در آنجا با شاعرانى چون غیرتى شیرازى، عارف لاهیجى، قیدى شیرازى، تقیاى شوشترى و تقى‏الدین اوحدى بلیانى آشنایى یافت. در اوان جوانى از راه دریا به هندوستان مهاجرت كرد و با فیضى دكنى برخورد كرد و مصاحبت وى را اختیار نمود و سپس توسط وى با حكیم مسیح‏الدین ابوالفتح گیلانى آشنا شد و در قصیده‏اى مدح او را گفت. ابوالفتح گیلانى نیز او را به عبدالرحیم خانخانان، سهپسالار ادب‏پرور جلال‏الدین اكبرشاه، معرفى كرد و از آنجا در سلك مداحان ویژه‏ى اكبرشاه در لاهور درآمد. شهرت او در قصیده‏سازى است و آن به چند سبب است: نخست به علت توانایى در تتبع شیوه‏ى استادان پیش از خود، دو دیگر براى آوردن سخن روان به همراه نازك‏خیالى‏ها و همچنین براى گنجاندن اندیشه‏هاى علمى و نكته‏هایى كه از آن مى‏توان استخراج كرد. عرفى در قالب‏هاى دیگر شعر نیز طبع‏آزمایى كرده، اما مهارت او در قصیده، دیگر سروده‏هاى وى را تحت‏الشعاع قرار داده است. «كلیات» اشعار عرفى مشتمل بر چهارده هزار بیت شامل قصیده و رباعى و مثنوى و قطعه است. جمال‏الدین دو مثنوى به نامهاى «مجمع الابكار» و «فرهاد و شیرین» و رساله‏اى به نثر درباره‏ى تصوف به نام «نفیسه» نیز نگاشته است. عرفى در سال 999 ق در لاهور درگذشت. پس از چندى پیكرش را به نجف منتقل كردند.
 
برگرفته از کتاب: اثرآفرینان با اندکی تخلیص
 
 
از جمله برنامه هایی در گنجینه گلها که از اشعار عرفی استفاده شده میتوان به برگ سبز شماره 291و برنامه های یک شاخه گل با شماره های 50-111 اشاره نمود.

امید عیش کجا و دل خراب کجا

هوای باغ کجا، طایر کباب کجا

به می نشاط جوانی به دست نتوان کرد 

سرور باده کجا، نشأ شباب کجا

به ذوق کلبه ی رندان کجاست خلوت شیخ

حریم کعبه ی خلوت کجا، شراب کجا

بلای دیده و دل را ز پی شتابانم

کسی نگویدم ای خان و مان خراب کجا

بلند همتی ذره داع می کندم

وگر نه ذره کجا، مهر آفتاب کجا

نوای عشق ابد می سرود عرفی دوش

کجاست مطرب و آهنگ این رباب
 
باسپاس از سرور بزرگوار  جناب بهرامی